Bergamot esansiyel yağı, sarı tenli ve ekşi suyu olan portakal büyüklüğünde bir narenciye olan Citrus bergamia’dan yapılan bir özdür. Meyvenin kabuğundan elde edilen bergamot esansiyel yağı, hoş aromasıyla değerlenir. Parfüm ve banyo ürünlerinin yanı sıra mum ve tütsü için koku olarak kullanılır. Yağ ayrıca aromaterapi uygulaması için de kullanılır.
Bergamot ağacı koyu yeşil yapraklar ve küçük beyaz çiçekler üretir. Bergamot, Asya ve Akdeniz’deki ılıman iklimlere özgüdür. Ancak birçok yerde toprak ve iklim meyve üretimi için ideal değildir. En kaliteli meyve İtalya Calabria ve Türkiye Antalya’da üretilmektedir. Bergamot ayrıca Brezilya, Arjantin ve Afrika’nın Fildişi Sahili’nde de yetiştirilmektedir.
Kendine özgü bir narenciye aromasına sahip soluk, sarı-yeşil bir sıvı olan gerçek bergamot, Monarda didyma ve Monarda fistuloso bitkileriyle karıştırılmamalıdır. Bu bitkilere genellikle yabani bergamot veya kızıl arı balsamı denir ve bergamota benzer bir kokuya sahiptir. Bergamot esansiyel yağı, elle çalıştırılan bir pres veya endüstriyel bir pres ile meyvenin kabuğundan çıkarılabilir. Yağ, buhar damıtma yoluyla da işlenebilir. Bir ons bergamot esansiyel yağı üretmek için yaklaşık 30 bergamot portakalı gerekir.
Yağ, diğer kokularla uyumlu olması nedeniyle tercih edilir ve parfüm fiyatları ve kolonya üretiminde yaygın olarak kullanılır. Tarihsel olarak bergamot, 17. yüzyılda Avrupalı parfümcüler tarafından üretilen ilk kolonyanın temel bir unsuruydu. Bergamot ayrıca Earl Grey çayının lezzetini ve aromasını arttırmak için kullanılır.
Aromaterapide bergamot esansiyel yağının aşk, mutluluk ve özgüven duyguları uyandırdığına inanılır. Anksiyete, depresyon ve öfke tedavisinde kullanılır. Terapötik amaçlar için, kokuyu dağıtmak için bir infüzyon cihazında bir alev üzerinde ısıtılabilir. Bergamot kokulu mum ve tütsü şeklinde de uygulanabilir.
Bergamot esansiyel yağında güneş ışınlarına karşı hassasiyete neden olan psoralen adı verilen bir kimyasal bulunur. Cilde uygulandığında güneş yanıklarına, kararmalara hatta kanserli melanomlara neden olabilir. Bu nedenle topikal uygulama için önerilmez.
Bergamot ayrıca karaciğer tarafından metabolize edilen bergamottin adı verilen bir bileşen içerir. Bergamottin varlığı, bazı farmasötik ilaçların emilimini engelleyebilir. Bu nedenle dikkatli tüketilmelidir.
Moda ve Sağlık 